Rehabilitacja ortopedyczna
Jest jednym z podstawowych obszarów rehabilitacji, na którą składają się rehabilitacja pourazowa – traumatologiczna oraz rehabilitacja przed i pooperacyjna. Rehabilitacja ortopedyczna dotyczy układu mięśniowo-szkieletowego, a więc narządu ruchu człowieka. W jej ramach prowadzona jest kompleksowa opieka nad pacjentami po kontuzjach, urazach ortopedycznych, przed operacjami i po nich.
Celem rehabilitacji ortopedycznej jest przywrócenie funkcji narządu ruchu i aktywności życiowych, które zostały utracone wskutek urazu, choroby, czy nabytej lub wrodzonej wady układu mięśniowego i kostno-stawowego. Ważne jest osiągnięcie założonego celu w możliwie jak najkrótszym czasie przy zachowaniu wszelkich zasad bezpieczeństwa.
Rehabilitacja pourazowa
Ma bardzo wysoką skuteczność, jeśli jest rozpoczynana w jak najkrótszym czasie od wystąpienia urazu. W przypadku wielu kontuzji oprócz konsultacji fizjoterapeutycznej wymagane jest wykonanie badań dodatkowych jak np. RTG, USG, MRI oraz konsultacja lekarska. W naszej klinice proces rehabilitacji pourazowej prowadzony jest przez zespół fizjoterapeutyczno-lekarski, co umożliwia osiągnięcie najlepszych efektów leczenia.
Początkowy etap leczenia obejmuje ochronę tkanek, które uległy urazowi, terapię przeciwobrzękową, działanie przeciwbólowe oraz utrzymanie zakresu ruchu stawu. Na tym etapie największe znaczenie ma odpowiednio dobrane zaopatrzenie ortopedyczne, podstawowe ćwiczenia oraz zabiegi fizykoterapeutyczne np. ultradźwięki, exogen, pole magnetyczne, laseroterapia, czy chłodzenie.
W kolejnym etapie szczególny nacisk kładzie się na zwiększenie zakresu ruchu, odbudowę siły mięśniowej, zwiększanie obciążeń gojącej się tkanki w celu jej wzmocnienia i uelastycznienia. Głównym elementem tego etapu jest indywidualna praca fizjoterapeuty z pacjentem, obejmująca wykorzystanie różnych technik manualnych i masażu, oraz odpowiednio dobrany do pacjenta zestaw ćwiczeń.
W kolejnym etapie szczególny nacisk kładzie się na zwiększenie zakresu ruchu, odbudowę siły mięśniowej, zwiększanie obciążeń gojącej się tkanki w celu jej wzmocnienia i uelastycznienia. Głównym elementem tego etapu jest indywidualna praca fizjoterapeuty z pacjentem, obejmująca wykorzystanie różnych technik manualnych i masażu, oraz odpowiednio dobrany do pacjenta zestaw ćwiczeń.
W ostatnim etapie rehabilitacji wprowadza się ćwiczenia najbardziej obciążające tkanki, które zostały uszkodzone oraz charakterystyczne dla dyscypliny, którą uprawia dany pacjent. Elementy terapii z poprzedniego etapu są utrzymywane, a znacznemu rozwinięciu ulega wachlarz ćwiczeń.
Powyższe etapy leczenia nie mają sztywnych granic i mogą się płynnie przenikać podczas trwania procesu leczenia. O wprowadzeniu nowych elementów do procesu rehabilitacji zawsze decyduje fizjoterapeuta prowadzący na podstawie dotychczasowych wyników pacjenta.
Powyższe etapy leczenia nie mają sztywnych granic i mogą się płynnie przenikać podczas trwania procesu leczenia. O wprowadzeniu nowych elementów do procesu rehabilitacji zawsze decyduje fizjoterapeuta prowadzący na podstawie dotychczasowych wyników pacjenta.
Najczęstsze uszkodzenia pourazowe, które leczymy:
- Skręcenia stawów np. skokowego, kolanowego
- Zwichnięcia stawu ramiennego
- Uszkodzenia więzadeł stawu skokowego (np. ATFL)
- Uszkodzenia więzadeł stawu kolanowego (np. ACL, MCL)
- Urazy łąkotek
- Stłuczenia stawów
- Naderwania mięśni (np. dwugłowego uda)
- Naderwania ścięgien mięśni (np. ścięgna Achillesa, m. nadgrzebieniowego)
- Przeciążenia mięśni
- Uszkodzenia torebek stawowych
- Uszkodzenia obrąbka stawowego
- Uszkodzenia kaletek
- Złamania i złamania zmęczeniowe (np. kości stopy)
Rehabilitacja przedoperacyjna
Stosowana jest w celu przygotowania pacjenta do zabiegu. Tego typu postępowanie jest często wymagane do osiągnięcia najlepszego efektu samej operacji. Niejednokrotnie zabieg nie może odbyć się bez zmniejszenia obrzęku, przywrócenia pełnej ruchomości stawów i wzmocnienia odpowiednich mięśni, które uległy osłabieniu w okresie od urazu do operacji. Dodatkowo pacjent podczas rehabilitacji przedoperacyjnej uczy się odpowiednich ćwiczeń, które będzie wykonywał w pierwszym okresie pooperacyjnym. Integralną częścią jest również edukacja pacjenta dotycząca profilaktyki przeciwzakrzepowej, wskazań i przeciwwskazań pooperacyjnych oraz dobranie zaopatrzenia ortopedycznego, nauka jego zakładania i nauka poruszania się przy pomocy kul.
Rehabilitacja pooperacyjna
Jest nieodłączną częścią leczenia operacyjnego, pozwalającą na uzyskanie możliwie najlepszych efektów terapii. Brak tego etapu leczenia powoduje, że mimo pozytywnego wyniku operacji np. przywrócenia ciągłości więzadeł, czy zespoleniu kości, pacjent pozostaje osobą z niepełnosprawnością. Rehabilitacja pooperacyjna jest rozpoczynana w możliwie jak najkrótszym czasie po zabiegu, najczęściej jeszcze na długo przed całkowitym wygojeniem się ran pooperacyjnych. Pozwala na przywrócenie prawidłowego zakresu ruchu stawów i chodu, zapobiega wytworzeniu się zrostów pooperacyjnych, zmniejsza dolegliwości bólowe, zwiększa siłę osłabionych mięśni w wyniku zabiegu, zmniejsza obrzęk, pozwala na zwiększenie się ruchomości blizny i jej wygładzenie. Etapy rehabilitacji ogólnie pokrywają się z etapami rehabilitacji pourazowej, ale uzupełnione są o bardzo istotne elementy związane z zabiegiem operacyjnym. Ze względu na wykonywane przez nas specjalistyczne procedury operacyjne, nasi fizjoterapeuci są specjalnie przygotowani do prowadzenia naszych pacjentów. Znają poszczególne metody operacyjne i obserwują wykonywane w naszej placówce zabiegi.
Rehabilitacja pooperacyjna jest wymagana po praktycznie każdym zabiegu operacyjnym, poniżej przedstawiamy przykłady zabiegów, po których nasi fizjoterapeuci prowadzą rehabilitację:
Operacje stopy np.:
- Operacyjne leczenie halluksów (np. osteotomia, artrodeza, cheilektomia)
- Operacyjne leczenie palucha sztywnego (np. artrodeza, cheilektomia)
- Operacyjne leczenie płaskostopia poprzecznego
- Operacyjne leczenie neuralgii Mortona
- Operacyjne leczenie koślawości tyłostopia
- Stawu kolanowego (ACL, PCL, MCL, LCL)
- Stawu skokowego (ATFL, CFL, PTFL)
- Stawu ramiennego
- Ręki
- Złamanie trójkostkowe
- Złamania kości stępu (np. kości piętowej)
- Złamania kończyny górnej (np. ramienia, przedramienia, łokcia)
- Złamania kończyny dolnej (np. goleni, rzepki, uda)