Łokieć tenisisty

Łokieć tenisisty to choroba zwyrodnieniowo-zapalna przyczepu ścięgien prostowników nadgarstka i palców do nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Jest dość powszechny wśród tenisistów, co wyjaśnia jego nazwę. Dowiedz się więcej o przyczynach, objawach i leczeniu tego schorzenia. Choroba nazywana jest również zapaleniem nadkłykcia bocznego kości ramiennej.

Łokieć tenisisty – czym się charakteryzuje?

Łokieć tenisisty polega na uszkodzeniu przyczepu ścięgien prostowników nadgarstka i objawia się bólem w łokciu. Ścięgna są wykonane z mocnych, nierozciągliwych włókien. Tak więc, jeśli zostaną poddane zbyt dużemu obciążeniu lub nagłym szarpnięciom, mogą się rozerwać. Najczęściej powstawanie urazu tłumaczy się mikrouszkodzeniami ścięgien.
Stan ten zalicza się do tak zwanych zaburzeń mięśniowo-szkieletowych (MSD), czyli zespołu patologii wpływających na mięśnie, ścięgna lub nerwy, uniemożliwiających wykonywanie pewnych ruchów. Odpowiednia profilaktyka pozwala ograniczyć rozwój tej choroby. Uszkodzenie łokcia stanowi 19% przypadków MSD kończyn górnych. Dla porównania uszkodzenie nadgarstka pozostaje najczęstszą patologią (45% przypadków) i zajmuje pierwsze miejsce.

Każdego roku schorzenie łokcia tenisisty dotyka od 1 do 3% dorosłych. Częściej dotyczy ludzi w wieku od 40 do 60 lat i stanowi 80% patologii związanych z łokciem.

Przyczyny powstawania łokcia tenisisty

Bardzo często zapalenie nadkłykcia dotyka osoby wykonujące określone zawody lub hobby. Praca jest pierwszym czynnikiem ryzyka tego schorzenia, zwłaszcza gdy powoduje ruchy zaciskające dłoń, obracanie przedramienia połączone ze zginaniem nadgarstka lub uderzanie w coś ręką.
Ponadto powtarzanie nieprawidłowych wzorców ruchowych, brak czasu na rekonwalescencję, zimno i narażenie na wibracje w miejscu pracy to elementy powiększające kontuzje ścięgien.

Wymienia się również inne czynności, które mogą być przyczyną pogłębienia schorzenia. W kilku badaniach zwrócono uwagę na pewne czynniki ryzyka wystąpienia łokcia tenisisty, takie jak częste pisanie na klawiaturze, gra na pianinie, posługiwania się narzędziami ważącymi ponad 1 kg, wielokrotne przenoszenie ciężkich ładunków oraz ruchy pronacji i supinacji nadgarstków z wyprostowanymi łokciami. Łokieć tenisisty kojarzy się głównie ze sportem rakietowym, ale dotyczy też dyscyplin rzucanych jak: baseball, rzut oszczepem. Średnio 40% regularnych tenisistów pewnego dnia będzie dotkniętych zapaleniem nadkłykcia bocznego.

Proces rozwoju choroby

W przeciwieństwie do tego, co wielu twierdzi, łokieć tenisisty nie jest zapaleniem ścięgien. Nie jest to stricte zapalenie, ale raczej degradacja lub zwyrodnienie.

Zidentyfikowano 4 etapy patologii:
  • Pierwszy etap jest zapalny, odwracalny i bez zmian patologicznych. Możemy zauważyć przerwy w normalnej strukturze włókien kolagenowych
  • Drugi etap charakteryzuje się degeneracją bardzo kruchej wówczas tkanki
  • W trzecim etapie pojawia się tendinoza z jej zmianami strukturalnymi: mówimy o zerwaniu ścięgna
  • W czwartym etapie dochodzi do zwłóknienia. Pierwotna tkanka nie jest regenerowana i zostaje zastąpiona tkanką włóknistą, która ulega zwapnieniu
Najbardziej dotkniętym chorobą ścięgnem jest zwykle ścięgno prostownika nadgarstka promieniowego krótkiego.

Objawy choroby - łokieć tenisisty

Objawy łokcia tenisisty mogą pojawić się nagle na przykład po rozpoczęciu nowej aktywności lub stopniowo po kilku latach codziennego wykonywania tej samej czynności. Zwykle problem dotyczy tylko jednej ręki.

Typowe objawy to ból łokcia podczas dotykania lub wykonywania ruchów takich jak wyciąganie, lub obracanie przedramienia, chwytanie czegoś. Przebieg zapalenia nadkłykcia nie stwarza szczególnego ryzyka i w wielu przypadkach ustępuje samoistnie. Jednak często utrzymuje się przez dłuższy czas: średnio 1 rok, a u niektórych pacjentów od 9 do 24 miesięcy. Taki stan rzeczy może powodować trudności w pracy i codziennych czynnościach.

Jeśli zauważyłeś niepokojące zmiany w obrębie stawu łokciowego, skonsultuj się z lekarzem lub fizjoterapeutą. Rejestrację wizyty dokonasz online lub telefonicznie w naszej placówce Medicum w Warszawie.

Diagnostyka łokcia tenisisty

W momencie, gdy ból utrzymuje się przez kilka dni, nie bagatelizuj tego sygnału. Konsultację lekarską rozpoczyna szereg pytań i dotyczy występujących objawów, a także czynności manualnych. Następnie lekarz przechodzi do badania klinicznego, podczas którego obserwuje wystąpienie stanu zapalnego, np. w postaci bolesności miejscowej łokcia lub obrzęku bolesnego obszaru.

W celu potwierdzenia rozpoznania lekarz prosi pacjenta o wykonanie określonych ruchów takich jak zginanie i prostowania nadgarstka, palców oraz obracanie przedramienia przy jednoczesnym wyprostowaniu łokcia. Terapeuta będzie stawiał opór, dlatego konieczne jest, aby pacjent używał siły, aby prawidłowo wykonać żądany ruch. Ból podczas tych ruchów wskazuje na obecność łokcia tenisisty. Dalsze badanie nie zawsze jest konieczne.
W szczególnych przypadkach może być potrzebne wykonanie USG stawu łokciowego:
  • Nagły początek choroby (poszukiwanie zerwania ścięgna)
  • Uporczywy przewlekły ból pomimo leczenia
Warto pamiętać, że łokieć tenisisty można uznać za chorobę zawodową, pod pewnymi warunkami, gdy jest ona związana z wykonywaną działalnością.

Leczenie i zapobieganie łokcia tenisisty

Proces regeneracji może trwać kilka tygodni lub nawet kilka miesięcy. Jednak im prędzej pacjent rozpocznie leczenie, tym efekty pojawią się szybciej.

Pierwszą czynnością, jaką należy zastosować, jest odpoczynek i oszczędzanie kończyny. Konieczne jest zatrzymanie aktywności odpowiedzialnej za zapalenie nadkłykcia, aby rozpoczęło się gojenie. Niezbędna jest również korekta pozycji i poprawa wzorców ruchowych.

W zależności od przypadku możliwe są inne zabiegi:

  • Leczenie farmakologiczne w celu zmniejszenia bólu poprzez zastosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych.
  • Zastosowanie zastrzyku z kortykosteroidów w bolesną okolicę.
  • Wstrzyknięcie płytkopochodnych czynników wzrostu w okolicę łokcia wspomaga gojenie procesu zapalnego.
  • Ćwiczenia wzmacniające prostowniki nadgarstka wykonywane przez fizjoterapeutę, gdy bóle są mniej intensywne niż na początku wystąpienia dolegliwości.
  • Leczenie falą uderzeniową może przynieść dobre efekty. Tkanka ścięgna jest stymulowana falami o wysokiej energii, co poprawia przepływ krwi, który jest ograniczony w uszkodzonym ścięgnie i pomaga zainicjować proces regeneracji.
  • Fizykoterapia w postaci jonoforezy, ultradźwięków, lasera zmniejsza dolegliwości bólowe.
  • Interwencja chirurgiczna, zalecana jest tylko w przypadku niepowodzenia wcześniejszych metod i najczęściej stosuje się ją podczas przewlekłego zapalenia nadkłykcia.



W przypadku wystąpienia choroby konieczne może być wstrzymanie pracy lub czasowe przystosowanie stanowiska roboczego, według zaleceń specjalisty. Wizyta u lekarza medycyny pracy może zostać zaproponowana przez prowadzącego i umożliwia ocenę zdolności pacjenta do wznowienia aktywności oraz zasugerowanie ewentualnych zmian.

W przypadku przeprowadzenia operacji długość zwolnienia lekarskiego zależy od przebiegu leczenia, charakteru zabiegu, wystąpienia lub braku powikłań, zmian chorobowych, rodzaju zatrudnienia i możliwości adaptacyjnych oraz konieczności prowadzenia pojazdu.


Istnieje szereg działań, które pozwalają zapobiec pogorszeniu lub nawrotowi łokcia tenisisty:

  • Wykonuj elastyczne ruchy zamiast gwałtownych szarpnięć
  • Pij wodę i rozgrzewaj się przed jakimkolwiek wysiłkiem
  • Staraj się trzymać łokieć zgięty podczas wysiłku
  • Unikaj intensywnych czynności rotowania kończyn
  • Wykonuj powtarzalne zadania na przemian z innymi
  • Rób przerwy podczas wysiłku



Właściwe dbanie o układ ruchu jest niezbędne w codziennym funkcjonowaniu. Zdrowe stawy i ścięgna pozwalają na prowadzenie aktywnego trybu życia i możliwość korzystania ze wszelkich jego uroków. Dlatego, aby zagwarantować sobie zdrowie, warto pamiętać o regularnych badaniach diagnostycznych. Centrum Medyczne Medicum oferuje szeroką ofertę dopasowaną do potrzeb każdego klienta. Po więcej informacji zapraszamy na stronę główną naszej placówki.