Operacje nerwiaka Mortona

Mimo że nerwiak Mortona, to choroba dotykająca zaledwie 9 proc. osób odczuwających ból w stopach, bywa prawdziwym utrapieniem w życiu codziennym. Schorzenie może mieć wiele przyczyn i wymaga dokładnej diagnozy i specjalistycznego leczenia. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat nerwiaka Mortona- przeczytaj poniższy artykuł.

Czym jest nerwiak Mortona?

Nerwiak Mortona, znany również jako metatarsalgia Mortona, to rodzaj zgrubienia zlokalizowanego wzdłuż nerwu podeszwowego na stopie. Wśród przyczyn choroby wyróżnia się: wady anatomiczne stopy, takie jak: nadmiernie wysoki łuk stopy, płaskostopie poprzeczne, niewłaściwie dobrane obuwie i zaburzenia biomechaniki. Jednak za najczęstszą przyczynę powstawania nerwiaka Mortona uznawane są urazy stopy. Uraz może spowodować bezpośrednie uszkodzenie nerwu, poza tym może też doprowadzić do powstania zbliznowaceń więzadła poprzecznego śródstopnego lub przerostu zapalnego kaletki międzyśródstopnej, co w konsekwencji może powodować ucisk na nerw. Z tego powodu, grupą szczególnie narażoną na występowanie tej choroby są sportowcy, zwłaszcza biegacze, ponieważ wielokrotne lądowanie na przodostopiu powoduje uszkodzenie głów kości śródstopia. Do innych przyczyn powstawania nerwiaka Mortona, należą: stany pooperacyjne i związane z nimi nierównomierne rozkładanie nacisku na stopę, a także noszenie butów na wysokim obcasie i o wąskich czubkach, ryzyko wystąpienia metatarsalgii Mortona zwiększają również następujące choroby: niestabilność stawu śródstopno-palcowego, choroby systemowe np. reumatoidalne zapalenie stawów, guzy uciskające nerw i przykurcz mięśnia brzuchatego łydki.

Nie należy mylić metatarsalgii Mortona z klasyczną metatarsalgią. O ile ta pierwsza choroba daje objawy o charakterze rozlanym i promieniującym, o tyle metatarsalgia ujawnia się jako ból pod głowami kości śródstopia. Warto wiedzieć, że środowisko medyczne kwestionuje poprawność nazwy nerwiak Mortona, ponieważ odczuwany przez pacjentów ból, spowodowany jest podrażnieniem nerwu, a nie występującym guzem.

Jakie są objawy nerwiaka Mortona?

Nerwiak Mortona objawia się przede wszystkim bólem w czasie chodu, a także uczuciem pieczenia i mrowienia. Pacjenci dotknięci metatarsalgią Mortona, skarżą się również na bolesne skurcze stopy. Ze względu na to, że nerwiak Mortona tworzy się między trzecią a czwartą głową kości śródstopia, chodzenie wywołuje stan zapalny i zgrubienia skóry. Nerwiak Mortona może przypominać ganglion, dlatego, jeżeli podejrzewasz u siebie to schorzenie koniecznie, zgłoś się do podologa lub ortopedy.

 
 

Umów konsultację u chirurga stopy  w Centrum Medycznym Medicum w Warszawie

Zadzwoń lub napisz

 

Diagnozowanie nerwiaka Mortona

Zdiagnozowanie nerwiaka Mortona wymaga wizyty u specjalisty, który po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu, zaleci najpewniej wykonanie badań obrazowych (USG lub rezonansu magnetycznego). Czasami konieczne może być również RTG, czyli badanie pozwalające wykluczyć złamania w obrębie stopy. W diagnostyce różnicowej metatarsalgii Mortona lekarz bierze pod uwagę także: cukrzycę, chrzęstniaka, tłuszczaka i zmianę niedokrwienne. Bywa, że specjalista zaleca pacjentom wizytę u fizjoterapeuty, który po wykonaniu badania manualnego, pomoże w dobraniu odpowiedniego obuwia i doradzi, jakie ćwiczenia można wykonać, żeby poprawić biomechanikę stopy. W trakcie badania przede wszystkim można stwierdzić obecność uciskowego bólu w obrębie przestrzeni pomiędzy kośćmi śródstopia. Również charakterystycznym objawem jest pojawienie się bólu przy poprzecznym ściskaniu przodostopia, szczególnie w połączeniu z podeszwowym zgięciem palców. Czasami przy poprzecznym ściskaniu przodostopia może być wyczuwalne przeskakiwanie tkanek pomiędzy kośćmi śródstopia, a nawet być słyszalny trzask – mówimy wtedy o dodatnim teście Muldera.

Leczenie nerwiaka Mortona

W leczeniu zachowawczym nerwiaka Mortona stosuje się leki o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Bardzo istotne jest by pacjenci borykający się z tym schorzeniem, nosili właściwie dobrane obuwie. Najlepiej by buty były na płaskiej podeszwie i o szerokich czubkach. Ulgę przynoszą także dobrze dobrane wkładki ortopedyczne. Należy pamiętać, że stopy są różne, dlatego wkładki powinny być indywidualnie dobrane. Oprócz wkładek ortopedycznych warto zastosować rehabilitację stopy. Na rehabilitacji można wykonać ćwiczenia rozciągające mięsień brzuchaty łydki, neuromobilizację. Osoby cierpiące z powodu metatarsalgii Mortona powinny regularnie wykonywać masaż stóp. Pomocne mogą okazać się także: laseroterapia i ultradźwięki. Jeżeli leczenie zachowawcze nie przynosi spodziewanych efektów, konieczne może być przeprowadzenie zabiegu operacyjnego.

Dla kogo operacja?

Na operacje usunięcia metatarsalgii Mortona powinni zdecydować się pacjenci odczuwający przewlekły ból, który nie jest łagodzony przez zastosowanie metod zachowawczych. Należy pamiętać, że zabieg operacyjny nigdy nie jest obojętny dla zdrowia i należy zostać do niego zakwalifikowanym przez lekarza, po wykonaniu podstawowych badań.

Operacja nerwiaka mortona

Istnieją różne typy operacji nerwiaka Mortona:

Resekcja nerwu palcowego wspólnego - to operacja przeprowadzana z dostępu grzbietowego, wykonuje się podłużne cięcie, aby uzyskać dojście do nerwu podeszwowego. Resekcja nerwu wymaga znacznej precyzji, ponieważ w tym miejscu stopy znajduje się wiele naczyń i ścięgien krótkich mięśni stopy, operator musi być bardzo dokładny, żeby ich nie uszkodzić. Często nerw objęty jest w znacznym stopniu procesem zapalnym lub występują gałęzie łączące graniczące ze sobą przestrzenie. Jeżeli u pacjenta występują dodatkowe zwyrodnienia, takie jak np. haluksy, metatarsalgie, czy palce młotkowate podczas zabiegu, usuwa się je razem z nerwiakiem Mortona. Rodzaj procedury jest uzależniony od typu deformacji. Co ważne w czasie operacji nie usuwa się zwykle nerwów z dwóch sąsiadujących przestrzeni międzypalcowych.

Uwolnienie nerwu palcowego wspólnego - u niektórych pacjentów zachodzi konieczność przeprowadzenia zabiegu polegającego na uwolnieniu nerwu, spod więzadła poprzecznego śródstopia. Podczas takiego zabiegu wykonuje się niewielkie cięcie, bez konieczności usuwania nerwu palcowego wspólnego. Niestety u wielu operowanych, w przyszłości zachodzi konieczność wycięcia nerwu.

Cięcie przeprowadza się, tak by uwidocznić tkankę nerwową. Wprawny operator stara się oszczędzić w możliwie największym stopniu tkankę łączną podeszwy stopy, po to, aby po operacji, pacjent nie miał problemu z obciążeniem przodostopia. Z tego względu resekcji dokonuje się zwykle w części proksymalnej stopy.

Postępowanie pooperacyjne

Podobnie jak w przypadku innych operacji ortopedycznych, tak i po zabiegu usunięcia nerwiaka Mortona, wskazane jest by pacjent, unikał obciążania kończyny przez okres kilku (zazwyczaj 3) tygodni. W pełnym powrocie do codziennych aktywności pomaga odpowiednio wcześnie rozpoczęta i właściwie prowadzona rehabilitacja. To właśnie rehabilitacja w połączeniu z terapią manualną powoduje, że nie tworzą się zrosty międzykostne, które mogą być czynnikiem utrudniającym gojenie i upośledzającym biomechanikę stopy.