Operacje odbarczenia nerwów

Operacja odbarczenia nerwu jest często koniecznością przy zaawansowanych schorzeniach układu kostno-szkieletowego np. w zespole cieśni kanału nadgarstka czy neuropatii uciskowej nerwu strzałkowego wspólnego. Powodem wykonania operacji jest ucisk otaczających nerw struktur skutkujący bólem i doprowadzający do uszkodzenia nerwu, a co za tym idzie do obniżenia sprawności manualnej i pogorszenia stanu zdrowia. Zabieg wykonuje się w celu optymalnego zadbania o komfort życia pacjenta.

Czym jest operacja odbarczenia nerwu?

Operacja odbarczenia nerwu w Centrum Chirurgii Ręki jest zabiegiem mającym na celu zminimalizowanie ucisku na nerw oraz tętnice doprowadzające tlen i składniki odżywcze spowodowany zwyrodnieniem, przerostem mięśni lub urazem. W wyniku patologicznych zmian nerw staje się niedokrwiony, skutkiem czego jest uszkodzenie nerwu. Operacja polega na przecięciu odpowiednich struktur, umożliwiając zwiększenie przestrzeni i prawidłowe ukrwienie nerwu.

Wskazania do operacji odbarczenia nerwu

Wskazaniem do operacji odbarczenia nerwu jest przede wszystkim jego niedokrwienie i osłabienie funkcji powstające w wyniku urazu, stanu zapalnego lub idiopatycznego (nierozpoznana przyczyna) powodujące niedokrwienie. Niedokrwienie nerwu zaś wynika z ucisku struktur otaczających tętnice doprowadzające krew i składniki odżywcze do nerwu. Najczęstszym objawem procesu uszkodzenia nerwu jest uczucie mrowienia, drętwienie, osłabienie siły mięśni powodujące opadanie np. stopy oraz zaburzenia czucia. W zależności od lokalizacji ucisku może dotyczyć to dłoni, stopy, a nawet całej ręki od wysokości barku.

Przeciwwskazania do operacji odbarczenia nerwu

Zmiany skórne w miejscu planowanej operacji np. zmiany zapalne,
Zaburzenia krzepnięcia,
Stosowanie antykoagulantów,
Ciąża - względne, ucisk często mija po zakończeniu ciąży.

Przygotowanie do operacji odbarczenia nerwu

Nie ma konieczności pozostawania na czczo, chyba że operator zdecyduje inaczej, wówczas pacjent zostanie poinformowany przy wizycie kwalifikującej,
Należy wykonać szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (HBs),
Pacjenci stosujący doustne leki zmniejszające krzepliwość krwi powinni zmienić przyjmowane leki na iniekcje heparyny drobnocząsteczkowe, dostosowane przez lekarza prowadzącego lub lekarza rodzinnego w celu uniknięcie niepożądanego krwawienia,
Należy wykonać niezbędne badania zlecone przez operatora,
Osoby przewlekle chorujące przyjmujące leki np. z powodu chorób tarczycy powinny wykonać niezbędne bananie oraz przyjąć leki w dniu zabiegu.

Jak przebiega operacja odbarczenia nerwu?

Zabieg najczęściej przeprowadzany jest w znieczuleniu przewodowym lub miejscowym w zależności od lokalizacji zmiany, rzadko pojawia się konieczność zastosowania znieczulenia ogólnego. Oznacza to, że znieczulona jest tylko okolica operowana, nie zaś cały pacjent jak bywa to w przypadku znieczulenia ogólnego. Lekarz przed wykonaniem zabiegu zleca również podanie dożylnego antybiotyku oraz leków przeciwbólowych, w celu zapewnienia bezpieczeństwa oraz bezbolesności zabiegu.

Zabieg wykonywany jest w pozycji leżącej, miejsce wykonania zabiegu jest odwiedzione maksymalnie od pacjenta, aby zapewnić łatwy dostęp zespołowi wykonującemu zabieg. Przed każdym wykonaniem zabiegu pole operacyjne jest dezynfekowane w celu zapewnienia sterylności i uniknięcia późniejszego zakażenia rany u pacjenta.

Operację odbarczenia nerwu wykonuje się na dwa sposoby:

metoda klasyczna,
metoda endoskopowa.

Metoda klasyczna polega na otwarciu miejsca operowanego i operowanie za pomocą narzędzi dostosowanych do zabiegów neurochirurgicznych. Jest to metoda stosowana i doskonalona od lat. Metoda endoskopowa zaś polega na wykorzystaniu endoskopu. Wprowadza się go do miejsca operowanego za pomocą niewielkiego nacięcia, operator obserwuje wnętrze operowanego miejsca za pomocą kamery wprowadzonej w endoskopie. Metoda ta jest nowoczesna i pozwala na szybszy powrót do zdrowia.

Zabieg jest bezbolesny. Zdarza się, że podczas zabiegu endoskopowego chirurg postanawia zmienić metodę na klasyczną. Nie należy się wówczas stresować, oznacza to, że operator potrzebuje innego spojrzenia na zmianę. Po wykonaniu zabiegu pacjent otrzymuje zalecenia pooperacyjne umożliwiające prawidłowe przeprowadzenie rekonwalescencji.

Rekonwalescencja i zalecenia po operacji odbarczenia nerwu

Po wykonaniu operacji pacjent otrzymuję receptę na antybiotyk oraz środki przeciwbólowe do zastosowania w razie potrzeby,
Po zabiegu do czasu zdjęcia szwów należy oszczędzać operowaną kończynę, nie obciążając jej,
W zależności od wykonywanej pracy przez pacjenta operator wystawia zwolnienie lekarskie, aby proces rekonwalescencji przebiegał jak najbezpieczniej dla pacjenta,
Pacjent otrzymuje skierowanie do poradni rehabilitacyjnej oraz zalecenie kontroli rany i zdjęcia szwów o określonym czasie,
Pacjent w dniu operacji nie powinien prowadzić pojazdów mechanicznych oraz nie obsługiwać maszyn,
Należ utrzymywać ranę w czystości, stosując się ściśle do zaleceń aseptycznych zmian opatrunku.

Fizjoterapia po operacji odbarczenia nerwu

Fizjoterapia może być stosowana przed zabiegiem operacyjnym jako leczenie zachowawcze oraz po zabiegu operacyjnym jako leczenie wspomagające. Jest ona bardzo istotnym elementem leczenia i nie należy jej unikać, gdyż znacząco przyczynia się do zmniejszenia dolegliwości oraz przyspiesza proces zdrowienia. W zależności od miejsca operowanego operator może zalecić wykonanie zabiegów fizjoterapeutycznych w celu przywrócenia pełnej sprawności miejsca operowanego, przyśpieszeniu rekonwalescencji oraz zapobiegnięciu nawrotowi choroby.

W Centrum Chirurgii Ręki do zabiegów fizjoterapeutycznych najczęściej stosowanych należą:

Ultradźwięki- pobudzają regenerację uszkodzonego nerwu oraz zwiększają elastyczność tkanki łącznej, zapobiegając nawrotowi choroby. Najczęściej zabieg trwa od 6 do 8 minut,
Masaż wirowy (wodny) - woda oddziaływująca na ciało zmniejsza dolegliwości bólowe, napięcie mięśni oraz elementów okołostawowych, a także poprawia ukrwienie,
Kinezyterapia - ćwiczenia przeprowadzone przez fizjoterapeutę wspomagają regenerację tkanek oraz zmniejszają dolegliwości bólowe. Pozwalają również zwiększyć ruchomość danego obszaru oraz przyśpieszają rekonwalescencję,
Ćwiczenia bierne - ćwiczenia przeprowadzone przez fizjoterapeutę w sposób bierny mające na celu wsparcie prawidłowej rekonwalescencji, zmniejszenie bólu i uniknięcie przykurczy w operowanym miejscu.

fizjoterapia po operacji odbarczenia nerwu

Leczenie uzupełniające po operacji odbarczenia nerwu

Dodatkowymi elementami wspierającymi leczenie uzupełniające jest terapia farmakologiczna oraz terapia cieplna. Pozwalają one na dużo lepsze efekty pooperacyjne w stosunkowo krótszym czasie. Leczenie farmakologiczne opiera się na stosowaniu środków poprawiających metabolizm tkanki nerwowej, np. stosowanie witamin grupy B, dzięki czemu regeneracja nerwu przebiega dużo szybciej.

Leczenie cieplne jest udowodnioną naukowo metodą polegającą na ochronie operowanego miejsca, a zarazem uszkodzonego nerwu przed działaniem czynników zewnętrznych takich jak chłód, wiatr czy mróz. Udowodniono, że zastosowanie leczenia ciepłem pozwala na szybszą regenerację włókien nerwowych, i znacząco przekłada się na pełen powrót do sprawności fizycznej po zabiegu.